Anthropology of Folk Religion

Charles Leslie

Charles Leslie’nin Anthropology of Folk Religion başlıklı çalışması, halk dinini antropolojik bir perspektiften ele alarak dinî pratiklerin gündelik yaşam içindeki işlevlerini, toplumsal ilişkilerle ve kültürel yapılarla kurduğu bağlantıları kapsamlı biçimde analiz eden temel bir başvuru metnidir. Leslie, halk dinini yalnızca resmî dinlerin “alt katmanları” olarak değil, aksine toplumların dünyayı anlamlandırma, belirsizlikle baş etme, kolektif kimlik üretme ve sosyal dayanışmayı güçlendirme yolları olarak görür. Eserde halk inançlarının kökenleri, ritüelleri, kutsal mekânları, şifa pratikleri, ruhlar ve atalarla kurulan ilişkiler gibi temalar etnografik örneklerle desteklenerek incelenir.

Leslie’ye göre halk dini; sözlü gelenek, ritüel performans, simgesel davranış ve kültürel hafızanın birleşiminden oluşan dinamik bir yapıdır. Bu nedenle halk dini, statik bir inançlar bütünü değil, toplumun sosyal değişimlere verdiği yaratıcı yanıtların toplamıdır. Çalışma, özellikle Asya, Afrika ve Latin Amerika’daki etnografik gözlemler yoluyla modernleşme, şehirleşme ve küreselleşmenin halk dini üzerindeki etkilerini tartışır. Leslie, resmi-doktriner din ile halk dini arasındaki ilişkiyi bir karşıtlık üzerinden değil, sürekli etkileşim, yeniden yorumlama ve kültürel uyarlama süreçleri üzerinden açıklar.